- Czym są lalki motanki?
- Historia i symbolika motanek
- Rodzaje lalek motanek i ich przeznaczenie
- Jak wykonać własną lalkę motankę?
- Co robić z motanką?
Czym są lalki motanki?
Lalki motanki (z rosyjskiego мотать – "owijać", "kręcić") to tradycyjne, bezgłowe laleczki ochronne wykonywane ręcznie z tkanin, nici i naturalnych materiałów. Nie mają oczu, nosa ani ust – nie dlatego, że komuś brakowało wyobraźni, ale z konkretnego powodu: by nie mogła w nią wejść żadna niechciana dusza ani energia.
Motanka nie jest zabawką – to amulet, magiczna opiekunka domu, nosicielka intencji.
Historia i symbolika motanek
Lalki motanki wywodzą się z tradycji słowiańskich, szczególnie ukraińskiej, białoruskiej i rosyjskiej. Ich korzenie sięgają czasów przedchrześcijańskich, kiedy ludzie tworzyli je jako talizmany ochronne dla domu, dzieci, plonów czy zdrowia. Były przekazywane z pokolenia na pokolenie, często jako część rytuałów przejścia – np. przy narodzinach dziecka, zamążpójściu czy przeprowadzce.
Nie szyto ich igłą ani nie cięto nożyczkami – wszystko było motane, wiązane, skręcane ręcznie. To miało symbolizować naturalny bieg rzeczy i chronić przed "przecięciem" losu.
Rodzaje lalek motanek i ich przeznaczenie
Każda lalka miała swoje imię i cel. Oto kilka najbardziej znanych:
- Berehynia – opiekunka domowego ogniska, chroni rodzinę przed złem i nieszczęściem. Często trzyma zboże, by zapewnić dostatek.
- Zhelannica – "lalka życzeń", w którą wplata się intencję lub marzenie.
- Nevyazanka – służy do odcinania się od negatywnych emocji, ludzi lub wydarzeń.
- Travnitsa – wypełniana ziołami, pomaga przy bezsenności, uspokaja, oczyszcza atmosferę w domu.
- Krupenichka – lalka pełna ziaren – na dobrobyt, urodzaj i dostatek.
Jak wykonać własną lalkę motankę?
Zrobienie motanki to rytuał sam w sobie. Liczy się nie tylko wygląd, ale przede wszystkim intencja, z jaką ją tworzysz.
Potrzebujesz:
- naturalnych tkanin (len, bawełna, wełna),
- nici (najlepiej czerwonych – symbol ochrony),
- ziół, ziaren, wstążek (w zależności od przeznaczenia),
- drewnianego patyczka lub waty do wypełnienia (opcjonalnie),
- czasu i spokoju.
Ważne zasady:
- Nie używaj igły ani nożyczek podczas tworzenia.
- Każdy węzeł wiąż z konkretną intencją.
- Nie rysuj twarzy.
- Motankę najlepiej tworzyć w ciszy, skupieniu lub przy mantrze.
Co robić z motanką?
- Możesz trzymać ją na domowym ołtarzyku, półce lub w sypialni.
- Niektóre lalki nosi się przy sobie jak talizman.
- Po spełnieniu intencji można ją spalić lub zakopać, by zamknąć rytuał.
Czy motanka działa?
To zależy, kogo zapytasz. Dla jednych to tylko folkowa dekoracja. Dla innych – osobista strażniczka, która łączy ich z korzeniami, intuicją i duchową ścieżką. Najważniejsze jest to, co w nią włożysz: uważność, energię i wiarę.
Dlaczego warto zrobić własną?
W świecie pełnym plastiku i pośpiechu motanka to powrót do rękodzieła, do rytuału, do siebie. Tworzenie jej to okazja do zatrzymania się i zadania pytania:
„Czego naprawdę teraz potrzebuję?”